کمی‎سازی عدم قطعیت در نقشه های پهنه‎بندی سیل در بازه ی انتهایی گرگانرود

تصمیم¬گیران در بخش آبخیزداری و منابع آب، مدل¬ها را برای پشتیبان تصمیمات خود اتخاذ می¬کنند. این مدل-های هیدرولوژیکی ساده هستند و در نتیجه درجاتی از ریسک و عدم¬قطعیت را دارند. عدم قطعیت جز جدایی ناپذیر مدل¬های هیدرولوژیکی و هیدرولیکی است و ارزیابی مناسب از عدم¬قطعیت در مدل¬های هیدرولوژیکی و هیدرولیکی ممکن است برای جلوگیری از تصمیمات پرخطر، هزینه¬های بالا در چرخه عمر محصولات و طراحی سازه¬ها کمک کند. نقشه¬برداری طغیان رود به عنوان خروجی مدل هیدرولیکی نقش عمده¬ای در انتقال اطلاعات خطر سیل به تصمیم گیرندگان و برای اهداف برنامه¬ریزی و عملیات¬های امدادی دارد. اما شبیه¬سازی و پیش¬بینی میزان طغیان سیل شامل ترکیب عدم¬قطعیت در سطوح مختلف، از جمله داده-های ورودی (همچون ضریب زبری مانینگ در دشت سیلابی و کانال، دبی، شرایط مرزی و مدل رقومی ارتفاعی زمین) و ساختار مدل می¬باشد. هدف از انجام این تحقیق کمی¬سازی عدم¬قطعیت در نقشه¬های پهنه-بندی سیل در بازه¬ی انتهایی گرگانرود می¬باشد. در این منطقه به دلیل بارش¬های شدید، سیل باعث خسارت زیادی می¬شود. به عنوان اولین گام ابتدا پهنه¬بندی سیل با مدل hec-ras انجام گرفت و در ادامه با شبیه-سازی مونت¬کارلو نمونه¬برداری تصادفی از فضای پارامتر(ضریب زبری دشت سیلابی و کانال) صورت پذیرفت و مدل 500 بار اجرا شد، نتایج با پهنه مشاهداتی براساس فاکتور f مورد ارزیابی قرار گرفت و عدم-قطعیت با glue برآورد شد. برآورد عدم¬قطعیت dem با توجه به rmse محاسبه شده از نقاط gps و نقاط درون یابی شده انجام شد و روش بدون فیلتر برای تولید dem های تصادفی اعمال شد (از محدوده rmse). برای ترکیب عدم قطعیت ناشی از ضرایب زبری و dem مجددا نمونه¬برداری از فضای پارامتر صورت گرفت و مدل با نمونه¬برداری جدید اجرا شد و با اعمال حد آستانه 30 درصد، کران بالا و پایین عدم-قطعیت بدست آمد. منحنی سطح پاسخ حاصل از نمونه¬برداری مونت¬کارلو نشان داد که بالاترین عملکرد f برابر 0/671زمانی است که ضریب زبری برای دشت سیلابی بین 0/029 تا 0/033 و برای کانال 0/030 تا 0/033 است. برای مشخص کردن اثر ضریب زبری از نقشه پیش¬بینی سیل (cj) استفاده شد و برای نشان دادن عدم¬قطعیت آن روش آنتروپی مورد استفاده قرار گرفت که نشان داد بخش¬های مرکزی حساسیت بیشتری دارد. ترکیب عدم¬قطعیت ناشی از dem و ضرایب زبری و اعمال حد آستانه 30 درصد نشان داد که محدوده عدم¬قطعیت بین 0/855139 و 1/113933کیلومتر مربع قرار گرفته و باند عدم¬قطعیت برابر با 0/248894کیلومتر مربع می¬شود.